De liedjes van componist Harry Bannink en tekstschrijver-dichter Willem Wilmink zitten in het collectieve geheugen van Nederland. Een wandeling door hun geboortestad Enschede is dus een feest van herkenning. Wel even je mobieltje bij de hand houden, als je op pad gaat.
“Deze vuist op deze vuist, deze vuist op deze vuist op deze vuist, deze vuist op deze vuist, en zo klim ik naar boven!”
Generaties Nederlanders zijn met de klassieker opgegroeid. Ze keken ooit ademloos naar ‘De film van ome Willem’. Terwijl de drummende ‘ome Willem’ Edwin Rutjes zong, zat de componist van het liedje bescheiden achter de piano: ‘hoofdgeitenbreier’ Harry Bannink uit Enschede. Hij schreef de melodie op de tekst van zijn vriend en plaatsgenoot Willem Wilmink.
Natuurlijk mag ‘Deze vuist’ niet ontbreken tijdens de Harry Bannink & Willem Wilmink wandeling door de Enschedese binnenstad. Op een rond bankje aan de Noorderhagen staat het nummer gegraveerd, naast zijn andere titels die veel mensen ongetwijfeld bekend voorkomen. Wat te denken van ‘Vluchten kan niet meer’, ‘Het zal je kind maar wezen’ en ‘In een rijtuigie’? Allemaal muziek van Bannink, zoon van Enschede, net als ‘Dood zijn duurt zo lang’. Als je wilt weten hoe dat laatste nummer ook alweer klonk, pak dan het mobieltje erbij en je hoort Tommie van Sesamstraat zingen.
Hommage
Het Banninkbankje is een van de zestien stops tijdens deze muzikale app-wandeling die de Enschedese schrijver-journalist Ton Ouwehand heeft samengesteld. Ouwehand maakte twee boeken over zijn plaatsgenoot. Hij vond dat Bannink en Wilmink een extra hommage verdienden. Het resultaat is een 2,8 kilometer lange tocht, met een optioneel uitstapje naar de geboortehuizen van beide mannen net iets buiten de binnenstad.
Bannink en Wilmink hebben hun sporen nagelaten in hun geboortestad, blijkt onderweg. Hun namen duiken overal op. Neem theater De Kleine Willem, waar Harry Bannink ooit de Enschedese Jazz Sociëteit oprichtte. Of de kruising van het Willem Wilminkplein en de Harry Banninkstraat (naast het Wilminktheater), waar je het gedicht ‘De zakdoekmuis’ kunt lezen. Kijk ook even op de glazen pui van het Muziekcentrum iets verderop. Daar staan de notenbalken van ‘Deze vuist’ en ‘Frekie’ (bekend van Joost Prinsen) afgebeeld. De noten zijn afkomstig van Harry, de bijbehorende liedteksten van Willem.
Liever toonzetter
Het repertoire van Harry Bannink (1929-1999) is ongekend. Hij schreef muziek voor tv-musicals als ‘’t Schaep met de 5 Pooten’ en ‘Ja Zuster Nee Zuster’, maar ook voor de populaire kinderprogramma’s ‘De Stratemakeropzeeshow’, Sesamstraat en Klokhuis. Ondanks zijn grote invloed op de Nederlandse muziek bleef Bannink graag op de achtergrond. Hij noemde zich liever toonzetter dan componist.
Eenzelfde bescheidenheid kenmerkte Willem Wilmink (1936-2003). Hij schreef proza en poëzie voor zowel kinderen als volwassenen. Bekender nog zijn z’n liedteksten voor bijvoorbeeld ‘Hilversum’ en ‘Frekie’ Tijdens de wandeling komt van alles voorbij, zoals het levensgrote muurgedicht ‘Textielstad’ aan de Marktstraat met de legendarische openingsstrofe:
“Het is het eindpunt van de trein
Bijna geen mens hoeft er te zijn
Bijna geen hond gaat zover mee
Enschede”
Over eindpunt gesproken: de wandeling stopt bij café ’t Bolwerk en dat is niet toevallig. Het is de stamkroeg van Willem Wilmink. Hier dronk hij zijn Belgische biertjes, vaak vergezeld door een portie bitterballen. Duveltjes op keldertemperatuur, niet uit de koeling.
Ook verwoordde Wilmink hier zijn liefde voor het café in een vierregelig gedicht:
“Begraaf mij onder ’t Bolwerk
Want al is crematie netter
Ik wil boven stappen horen
En het lied van Stormy Weather.”